امین‌اله کمالی؛ محسن مؤید؛ احمد جهانگیری؛ نصیر عامل؛ هادی پیروج؛ علی عامری
دوره 2، شماره 6 ، پاییز 1390، ، صفحه 97-115
چکیده
محدوده مورد مطالعه بخشی از نوار ماگمایی ترشیر البرز غربی-آذربایجان است. رخنمون‌های اصلی در ارتفاعات قافلان‌کوه (جنوب‌شرق میانه) شامل تناوبی از گدازه‌های آندزیتی، آندزیت‌بازالتی، تراکی‌آندزیت و ...
بیشتر
محدوده مورد مطالعه بخشی از نوار ماگمایی ترشیر البرز غربی-آذربایجان است. رخنمون‌های اصلی در ارتفاعات قافلان‌کوه (جنوب‌شرق میانه) شامل تناوبی از گدازه‌های آندزیتی، آندزیت‌بازالتی، تراکی‌آندزیت و توف‌های وابسته است. این مجموعه توسط گنبد‌های اسیدی و در برخی نقاط توسط روانه‌های اسید و ایگنمبریت پوشیده می‌شوند. کانی‌شناسی اصلی گدازه‌ها شامل الیوین، کلینوپیروکسن، هورنبلند، بیوتیت، پلاژیوکلاز، کوارتز و سانیدین بوده، بافت‌های متنوع هیالوپورفیریک، میکرولیتیک پورفیری و گلومرو پورفیری را نشان می‌دهند. گدازه‌های بازیک تا حد واسط عمدتاً در محدوده آندزیت‌بازالتی و سنگ‌های اسیدی در محدوده ریولیت قرار می‌گیرد. ماگمای مولد سنگ‌های بازیک تا حد واسط کالک‌آلکالن با پتاسیم پایین و متاآلومینوس بوده، غنی‌شدگی مشخصی از LREE نسبت به HREE و نیز Sr و K و تهی‌شدگی محسوسی از Pb، P، Pr، Zr، Y، Nb و Ti نشان می‌دهند. آنومالی منفی Nb، Ti و Taدر این سنگ‌ها مشابه ویژگی‌های سنگ‌های مرتبط با مناطق فرورانش است. این گدازه‌ها محصول تفریق ماگمای حاصل از ذوب‌بخشی گوشته غنی شده و با نرخ 1 تا 5 درصد از ﻣﻨﺸﺄ گارنت لرزولیت بوده، تغییرات نسبت Rb/Sr و Nb/Th حاکی از وجود فاز فلوگوپیت (رگه‌های گلیمریتی) در محل ﻣﻨﺸﺄ است. نسبت‌های بالای K/P (برابر 5/6 تا 43) و La/Nb (برابر 7/1 تا 68/2) نشانه آلایش ماگمای مولد با سنگ‌های پوسته‌ای است. این مجموعه در یک محیط قوس ماگمایی حاشیه فعال قاره‌ای تکوین یافته‌اند.
