منشأ و جایگاه تکتونیکی سنگ‌های گرانیتی و دایک‌های دلریتی توده نفوذی نصرند، جنوب‌شرق اردستان

سرجوقیان, فاطمه; حمزه‌ای, زهرا; کنعانیان, علی; احمدیان, جمشید

منشأ و جایگاه تکتونیکی سنگ‌های گرانیتی و دایک‌های دلریتی توده نفوذی نصرند، جنوب‌شرق اردستان

نویسندگان

¹ گروه علوم زمین، دانشکده علوم پایه، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

² دانشکده زمین‌شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران

³ گروه زمین‌شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران 3697-19395، تهران، ایران

چکیده

توده نفوذی نصرند واقع در 40 کیلومتری جنوب‌شرق اردستان، پس از ائوسن به درون سنگ‌های آتشفشانی ائوسن پهنه ماگمایی ارومیه-دختر تزریق شده و از لحاظ سنگ‌شناسی عمدتاً شامل: گرانیت و گرانودیوریت است. سنگ‌های این توده ماهیت متاآلومین تا جزیی پرآلومین دارد و ویژگی‌های گرانیت‌های کالک‌آلکالن تا کالک‌آلکالن پتاسیم‌دار نوع I را نشان می‌دهد. توده گرانیتی نصرند توسط دایک‌های متعدد دلریتی با روند شمال‌غربی-جنوب‌شرقی قطع شده‌اند. دایک‌های دلریتی علاوه بر توده گرانیتی‏ٍِْ‎‏ًٌَُ، سنگ‌های آتشفشانی میزبان توده را نیز قطع کرده‌اند. شواهد ژئوشیمیایی چون: غنی‌شدگی نمونه‌های گرانیتی و دایک‌ها از LREE و LILE، تهی‌شدگی از HREE و HFSE، وجود ناهنجاری منفی Nb و Ti، مؤید شکل‌گیری گرانیتوئیدها و دایک‌های درون آن در حاشیه فعال قاره‌ای است. غنی‌شدگی از K، Rb، Th و U و تهی‌شدگی از Ba، Eu، Nb، Sr و Ti به همراه بالا بودن نسبت‌های Ba/Nb (46 تا 139) و Ba/La (17 تا 77) در سنگ‌های بررسی شده نشانه مشارکت پوسته قاره‌ای در تشکیل سنگ‌های مورد نظر است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Origin and tectonic setting of granitic rocks and dolerite dikes in the Nasrand pluton, southeast of Ardestan

نویسندگان [English]

Fatemeh Sarjoughian ¹
Zahra Hamzei ²
Ali Kananian ²
Jamshid Ahmadian ³

¹ Department of Earth Sciences, Faculty of Sciences, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran

² School of Geology, College of Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

The Nasrand pluton of Oligo-Miocene age, which is located approximately 40 km south-east of Ardestan, intruded into the Eocene volcanic rocks of the Urumieh-Dokhtar magmatic belt. This pluton consists mainly of granite and granodiorite. The Nasrand plutonic rocks are metaluminous, weakly peraluminous, with mineralogical and geochemical characteristics of I-type, calc-alkaline to K bearing calc-alkaline granite. The granitic rocks as well as their host volcanic rocks have been crosscut by a series of NE-SW trending diabasic dikes. The plutonic rocks are characterized by enrichment of LREE and LILE, depletion of HREE and HFSE, the negative anomalies of Ti, Nb interpreted to reflect the emplacement of the granitic rocks as well as the diabasic dikes in an active continental margin. The positive anomalies of Rb, K, Th, U and the negative anomalies of Nb,Ti, Eu, Ba, Sr associated with high Ba/Nb (46-139) and Ba/La (17-77) ratios suggest that fusion of continental crust has played an important role in the genesis of the Nasrand granitic rocks and diabasic dikes.

کلیدواژه‌ها [English]